fot. Mélanie

Wynokwianie Kadłubka – czyńść 19.

Wrazić idzie, żodyn sie niy bydzie tymu dziwowoł, wszystko we wszystko, kożdo rzecz w inkszo rzecz. Ślonskie „wrazić”, słowo cały czas żywe i używane, znaczy w polszczyźnie „włożyć”, „wetknąć”, „wsadzić”, „wsunąć”, „wściubić”. Mo tyż inksze znaczynia, o kerych niy byda pisoł. Niy skuli tego, żeby mie było gańba, ale skuli tego, że kożdy umi som o tym pomyśleć.

Wszyndzi nos wrażom
Bycie wrazidlatym ni ma żodnom cnotom. O co to, to niy! Tyn, fto jest fest wrazidlaty dostowo miano „wrazidloka”. A wrazidlok wrażo nos w niy swoje sprawy. Ja, ja, wrazidlok niy yno nos poradzi wrazić w niy swoje sprawy… Ciśnie w niy swoje sprawy pazury i inksze czyńści ciała. Włazi w szczewikach do miyjsc, w kere sie niy włazi komuś ani po bosoku, bo som śwjytne i intymne.

Wrazidlaty wrazidlok czyto komuś poczta na Facebooku, przeglondo brify, kere przinios briftreger niy na jego nazwisko. Wrazidlok wrazidlaty interesuje sie kożdom plotkom i pogorszo yno kondycjo tego świata. Wrazidlokom niy śmi sie dować zwolo. Dyć sami som sobie winni za to, że nikogo niy szanujom bez ta swoja wrazidlatość. Powjym ofyn: wrazidlaty człowiek to jest pyszny człowiek. A pycha przed upadkiym chodzi.

Łod zawdy sie tacy znejdli
Downo tymu  było w polszczyźnie słowo blank podobne do „wrazidlok” – chodzi mi o słowo „wrazica”. Wrazica to tyż był ftoś fest wścibski, kery mjyszoł sie do niy swoich spraw. Było nawet gryfne powiedzynie abo przisłowie: „Cy wiés, co wrazicy zrobili? Nos mu do rzyci wsadzili” Dej pozór, wrazidloku, żeby i ciebie tego niy uczynili!
Pedziołżech na poczontku, że do sie kożdo rzecz wrazić w inkszo. Ale niy jestech pewny, czy do sie kożdo rzecz wyrazić. Wrazidlaty człowiek myśli, że przeniknoć kożdo sprawa umi i że wszystko i wszystkich rozumi. Ale taki człowiek jeszcze sie niy narodził, co by poznoł wszystki tajymnice.

Prof. Uś dr hab. Zbigniew Kadłubek – rezkiruje Katedrom Literatury Porównawczyj. Je filologiym klasycznym, eseistom i tłumaczym. Pisze tyż po naszymu, dejmy na to „Listy z Rzymu” abo „Promytyojs przibity”.