Skond sie wzion Łojciec? - Kultura - gryfnie

Skond sie wzion Łojciec?

fot. Szymon Król
fot. Szymon Król


Wynokwianie Kadłubka – czyńść 46

Byda sam trocha snokwjoł, bo moje myśli we dwje strony idom. Bo „łojciec” to jest fest dziwne słowo. Możno „łojciec” pochodzi od starego słowa indoeuropejskigo attā. Przeca słysza te słowo, jak na głos godom „tata”. Tata/attā mo na pewno jakiś zwjonzek ze sanskryckim, czyli starohinduskim słowym atman – wjeczno esyncjo abo dusza, abo same życie, abo to, co dowo życie. Łojciec to by był tyn, co dowo życie, przekozuje życie dalij. Tracha sam brakuje matki, mamulki. Dyć dopjyro razym: mam i tata przinoszom na śwjat nowo istota, jak sie tak spodobo Ponboczkowi.

Łojciec abo Fater

„Łojciec” jest czysto słowiańskim słowym. Na Ślonsku godało się tyż na łojca „fater”, to jest niby z nimieckigo, ale to tyż jest stare słowo – łacińskie „pater” czy tyż grecki słowo „patér” (akcynt na łostatnio sylaba). Ale ida nazod ku tymu słowu łacińskimu „pater”. Bo z tym „pater” do sie połonczyć czasownik łaciński „pascere” (akcynt na pjyrszo sylaba). „Pascere” łoznoczo kormić, dować coś do jezdzynio, szykować jodło komuś. Ale tyż żywić, hować (w synsie hodować), zapokojać czyjeś poczeby. Czyli łojciec to tyn, co dowo życie i staro sie ło te życie, żeby żyło, żeby miało jodła tele, wela czeba.

Szacunek sie należy

Szocunek wom sie noleży, łojciec – godali. Godali tak skiż tego, że łojciec zarobjoł piniondze i żywił rodzina. Ta to wyglondało jeszcze do niydowna na Ślonsku. Teroski te rzeczy wyglondajom już blank inkszy. Ale tyn szocunek przeca do łojca łostoł. Godali tyż na rodzicow w ogóle „łojce”. Ciekawiście som czamu? Bo ta troska łojca i matki był pospolno. Łojce – to rodziciele. I naszo rodzina, z kryj wyłażymy ku śwjatu i sprawom, kere muszymy już sami robić, i sami muszymy być łojcami. Do łojca sie godo nawet wtedy, jak odwjydzomy go już na cmyntorzu. „A, wjysz, to mi sie przitrefiło… A wjysz, niy poradza już tego szczimac… A wjysz, łojciec, gryfne rzeczy żech widzioł i żol mi yno tego, że żech ich niy widzioł razym z tobom…” Tak to sie z łocym łosprwjo cołki żywot.

Dobry i trocha surowy

Jo żech godoł na mojigo Łojca „łojciec”. Ale był tyż szczyry a mondry chop, na kerego żech godoł „fater”. Niy yno jo żech go mjanowoł fatrym. To był kościelny w Łożyszo. Nazywol sie Hanek Blaski. I my, wszyski ministranty, godalimy na niego „łojciec”/”fater”. Był dlo nos dobry i trocha surowy. Czimoł nos sztram, a przol nom jak pjeron. To tyż był nasz łojciec, tyn fater, tyn kościelny łorzyski. Z płaczkami we łoczach go terozki spominom. Bo tak dobrych ludzi już chyba ni ma. Łon mi tela ciekawych rzeczy pedzioł. I to Łon pokozywoł mi droga do jeszcze inkszego Łojca, tego niybiskigo. Nojlypszego Łojca.

  • 18.06.2019

Co byś na to pedzioł?

Gryfnie Retro

Gryfnie Retro

Gryfnie prezentuje ledżinsy „Kaj sie ciśniesz?”. Nadowajom sie do roztomajtych szportów. Pasujom na kożdo rzić.