Skond sie wzion gelynder?
Wynokwianie Kadłubka – czyńść 44.
Niy kożdy poradzi sjechać po gelyndrze jak Leonardo diCaprio. Inkszo sprawa, że Loeonardo diCaprio, jak nikerzi padajom, mo tam coś tyż spólnego ze Ślonskym. Niy chodzi o prowda, yno o legynda.
Nojprzód do sjyżdżanio
Ale som gelynder terozki nos interesuje nojbardzij. Ni ma już gelyndrow takich jak downij we starych chałpach. Sjyżdzało sie po nich na dupie i dowało to poczuci, że je sie młody i gelynder nia ma poczebny do podpjyranio sie. Jak sie je młody, to sie sjyżdzo po gelyndrze, a jak sie już ni mo siły, chytomy sie gelyndra i pomału idymy po schodach. I trocha się bojymy, że w kożdyj chwili sfurgnymy.
Myśleć bez gelyndra
Ale gelynder mo tyż znaczynie filozoficzne, bo filozofka Hannah Arendt pado, że czeba umjeć myśleć bez gelyndra. Co to łoznaczo? Że momy tak myśleć, choby my sjyżdżali po gylyndrze, że ni ma co sie podpjyrać, jak już myślymy. W myślyniu podporka, gelynder abo kryka, egal, do niczego sie niy przidowajom.
Poryncz przi schodach
Słowo ślonskie „gelynder” pochodzi z nimieckigo. Tam łoznaczo poryncz przi schodach. Ale niemiecki słowo „Geländer” mo tyż w swojij nazwie coś z kraju, świata, landu. Gelynder może nos łodrywać łod tego, co je dookoła. W myślyniu ni ma sie co boć, że sie kajś spadnie, kej sie myśli porzondnie. Porzondne myślynie je jako porzondno roboto, a my sie roboty niy bojymy na Ślonsku. Łod downa tak je.
Niy ma bezpiecznych rzeczy
Bez toż jak już myślymy, to dowomy pozór na to, żeby mysleć, a niy żeby sie kurczowo czegoś czimać. Ftoś powjy, że to je niybezpieczne. I jo sie z nim zgodza. Yno pokożcie mi łodważno rzecz, kero ni ma niybezpieczno na tym śwjecie!
Szpas i dobro robota
Jak bajtle muszymy sjyżdzać po gelyndrze we wszyjskim, co robjymy. To je i szpas, i dobro robota. Czym bołby Ślonsk, fto mi powjy, bez szpasu i bez sjyżdzanio po gelyndrze? Bołby yno takim smutnym konskym śwjata, kaj sie kożdy czynsie ze strachu. – To co, jadymy? Yno niy chytejcie sie niczego, prosza wos!
Co byś na to pedzioł?