Gry i zabawy na Śląsku (część 3) - Kultura - gryfnie

Gry i zabawy na Śląsku (część 3)

fot. Radosław Kaźmierczak

Jeszcze roz chciało by sie przeniyść do czasów za bajtla i polotać po placu i pograć w roztomajte gry z kamratami. Jeszcze roz piszymy ło tym tukyj razym z kamratami „gryfnie”. Ino, że teroz bydymy łopowiadać ło zabawach starszych dziecek. Przeca jak sie miało już swój wiek, to niy pasowało coby skokać w klasy abo guma. Grało sie w co inkszego, niy roz robiło sie tyż rzeczy kiere niy podobały sie łojcom.

Łojce mieli strach czasym puszczać bajtle na klopsztanga abo huśtawka, na kierej nojprzód trzeja było się rozfechtować a potym skoczyć w lufcie. I niy roz bajtle przyszły po takich graczkach do dom ze szczaskanom gymbom abo łodartym kolanym.

Bez lato bajtle poliły fojerki. Żodyn sie tyż niy staroł ło to, że dziecka jedzą niydojrzałe łowoce tukyj jak pisze Pani Eve Lin:

„Kartofle my w łognisku piykli, do tego my niydojrzałe guguly jedli, bo dojrzałych już niy było jak sie niydojrzałe jadło pra?”. 

Niy roz wpod tyż do głowy jaki gupi pomysł i żodyn niy myśloł ło jego konsekwyncjach. Liczył sie śpas.  Ło tym Pani Małgorzata:

Moja mama mi pedziała, co łona robiła: Szło sie do familoków, jak dźwierka były naprzeciw siebie i łotwierały do miyszkania, wiązało sie sznurek na klamki z lekkim luzym, klupało sie do obu drzwi i pitało piętro wyżyj „.

Jednom z gier kiero wymagała wiynkszej zrynczności była gra w noża. Polegała na tym, że trzeja było nożym trefić w pole przeciwnika. Jak nóż sie niy wbił w ziymia, to oddowało sie go przeciwnikowi. Tam kaj sie ciepło trzeja było obrysować łuk i potym przed nim stanyć. Ważne było tyż to, coby sie niy podeprzeć abo zmiynić położynia stóp. Jak sie tego niy przestrzegło, była kolejka przeciwnika. W niykierych czynściach Ślonska nóż wbijało sie niy w ziymia a w górka, kiero wcześnij robiło sie z piosku. Jak opisuje kamratka Eve Lin:

„(… ) My zajś robili górka z piosku i na różne sposoby my do tego piosku tyn nóż próbowali wbić. No i we wojna, w karty my tyż grali.”

Starsi chopcy grali w karty. Nojbarżij znanom na Ślonsku grom w karty je gra w szkata.

Jedyn z naszych fanów Pan Miro przypomino tyż ło staryj grze karcianyj w chlusta:

„Można grać we dwie trzy a nojlepij we sztyry osoby. Z talii trzeja  wybrać karty łod asów do dziewiątek. Dziesiątki krojc i grin zastępują wszyski inne karty, tak jak joker. Kolejność figur je następująco: as, dziesiątka, król, dama, walet czyli dupek i dziewiątka. Z kolorów zaś najmocniejszy je krojc, potym grin, herc i szel. Tytułowy chlust to trzi karty tego samego koloru abo trzi jednakowe figury bez dam.”

Inksze zabawy kiere eszcze były wymiyniane przez fanów to gra w cingel, zośka kista i duca. 

A Wy jaki gry pamiyntocie, ło kierych jeszcze my tukyj niy padali?

  • 22.04.2012

Co byś na to pedzioł?

Gryfnie Retro

Gryfnie Retro

Gryfnie prezentuje ledżinsy „Kaj sie ciśniesz?”. Nadowajom sie do roztomajtych szportów. Pasujom na kożdo rzić.