fot. Mike Gabelmann

„Rano, wieczór, we dnie, w nocy, bydź mi zowdy ku pomocy”  – rzykajom bajtle przed spaniym do swojigo Anioła Stróża. Majom recht. Rzykać trza, coby tyn nasz anioł nos wahowoł. Ale je taki jedyn fach, co kole anioła dowo na nos pozór cołki dziyń, sam na ziymi. Tym fachym je fojermon. Skond sie łon wzioł? Co robi? Wto może nim łostać? Wszyjsko po leku wom tukyj wytublikuja.

Piyrszy fojerman

Jak godajom wielki ksiożki, że ponoć piyrszym fojermanym był świynty Florian. Ponoć jednym kiblym wody poradził zgasić hajcujonco sie wieś. Utopili go w rzyce za to, że bronił inkszych krześcijan. Stało sie to ponoć czwortego moja i skisz tego momy wdycki wielgie świynto wszyjskich fojermanów.

Fojerman abo strażok?

A skond sie wziyno miano fojermon? Jak sie idzie pokapować od nimieckigo „Feuerwehrmann”. Jak u nos na Ślonsku zakłodali straże w XIX wieku, to nojprzód przi werkach, a że hań wszyjsko było po nimiecku, to łone tyż tak mianowali. Niykierzy godajom, że lepij byłoby tego naszego fojermona wyciepać, a zamiast tego godać inoś strażok. Po mojymu łoba som richtig piykne i ni ma ło co sie ciepać jak żaba na szpagacie, ino łostawić tak, jak je.

Ciyżki fach

Jak idzie łostać strażokiym? Powiym, ni ma lekko. Jak wto chce być inoś ochotnikiym, to ni ma wiynkszego problymu, ale coby łostać zawodowym, to trzeja sie namachać i to fest a fest. Nojprzód trza mieć zdrowie choby koń i  skończyć jakoś szkoła, bo ciućmoków we straży niy potrzebujom. Jak wtoś taki sie już znojdzie, to wtedy idzie do specjalnej szkoły i chocioż jom skończy, to i tak ni mo pewności, że robota kaś znojdzie.

Niy yno od gaszynio

A co takigo fojermony dzisioj robiom? Wtoś pedzioł, że roboty to łoni ni majom, bo chałpy drzewiane porozbiyrali i ni mo sie już co polić. Ja? Psińco prowda! Strażoków to dzisioj ślom do wszyjskigo. Jak sie auta kajś klupnom na drodze, to jadom tych potrzaskanych boroków z nich powyciongać, jak jakiś chachor trowsko podhajcuje, to jadom to gasić, a jak chałpa zalywo, to wtoś musi woda wyplompać z pywnicy. Beztoż ludziska powożejcie strażoków tak, jak łoni wom kożdego dnia pomogajom.