fot. Andrzej Stefańczyk

Wynokwianie Kadłubka – czyńść 13.

Mianowani świata

Godać to je używać ślonskij mowy. Godka doł Ślonzokom Ponboczek w Raju, czyli w Ydynie. Pedzioł im, coby rychtowali świat po swojimu i mianowali świat po swojimu. Dowomy skuli tego do dzisioj nazwy tymu i tamtymu. Dowomy nazwy kamiyniom, afom, papagajom, drzewom, kwiotkom. Radzi nazywomy świat, kery widzymy i tyn, kerego niy widać, bo wolymy wiedzieć, jak sie co nazywo i czamu sie tak a tak nazywo i tyż wdycki, jak tego na prowda ni ma.

Droga mie do ciebie i nałopy

W dowaniu miana czymuś kożdy mo srogi szpas. Te nazywani świata mianujymy godkom i to je poważno sprawa. Gryfniyjszego ni ma nic pod niebym, jak dować miano rzeczom, a potym o tym godać. Ale doczkejcie yno, bo leca z tym za drabko, żebych sam niy ocyganił. Ślonske słowo godka znaczy wiyncyj niż polsko „gadka”, ślonske słowo „godka” zastympuje „mowa”, „jynzyk”, „komunikacja”, „etnolekt”. „Godka” to je droga mie do ciebie i ciebie do mie, dość czynsto poszmatłano sztreka, ale dowo sie niom jechać.

Trzeja godać, godać i jeszcze roz godać

Godka skierowano do Ponboczka nazywomy rzykaniym. A myślynie to je tako godka, kero sie kulo dziyń i noc po cichu w syrcu i gowie czowieka. Chyba że wtoś niy myśli wcale, co tyż sie zdarzo. „Godka” mo rychtych coś tajymniczego w sobie. Niy je yno godkom. Posuchejcie tych trzech słow: Godka – gadka – zagadka. Trzi fest podobne do siebie wyrazy. Beztoż godka to je coś wiyncyj niż yno jynzyk i porozumiywanie sie. Ślonsko „godka” przipomino chyba litewske słowa o wrożbach. Ślonskij godki używomy odpowiedzielnie i w doma, i na torgu, i we szkole. Zawdy pamiyntomy, że godka pochodzi od jynzyka anielskigo. Beztoż muszymy sie starać o nia. Bo jak ona śniknie, to nos tyż już niy bydzie.

Prof. Uś dr hab. Zbigniew Kadłubek – rezkiruje Katedrom Literatury Porównawczyj. Je filologiym klasycznym, eseistom i tłumaczym. Pisze tyż po naszymu, dejmy na to „Listy z Rzymu” abo „Promytyojs przibity”.